Hoofdstuk 1

DE LAATSTEN ZULLEN HET EERSTE ZIJN[1]

 

Een vreemde titel voor een eerste hoofdstuk? De eigenlijke titel had moeten zijn "The End". Dat is evenwel een nogal vreemde start van een boek, want het is ongebruikelijk te beginnen bij het einde van een boek. Bij het schrijven van een familiegeschiedenis is het echter nu eenmaal zo dat de verwerking van de gevonden gegevens achterstevoren geschiedt. We gaan terug in de tijd, vinden in het begin van het onderzoek allerlei gegevens over "latere" generaties, en des te verder het onderzoek vordert, des te oudere generaties ontdekt worden. Dus wie zijn de eersten en wie de laatsten? Het heeft dus vooral te maken met de chronologie van de gevonden gegevens dat voor deze bijzondere titel van dit hoofdstuk gekozen is. Het zijn tenslotte de laatst gevonden gegevens, betrekking hebbend op de zogenaamde "eerste" generaties, die het eerst beschreven zullen worden.

De oudste gegevens die werden gevonden dateren uit het begin van de 15e eeuw. Dat is in zoverre uniek omdat het vrijwel onmogelijk is om goede bronnen te vinden die voldoende nauwkeurige gegevens uit die tijd bevatten waarmee een betrouwbare stamboom is op te bouwen. Om enigszins een beeld te kunnen schetsen van de tijd en plaats waarin deze stamvader leefde is het onvermijdelijk om eerst een beschrijving te geven over de bronnen waaruit de gevonden gegevens werden geput. Het betreft in dit geval gegevens die werden aangetroffen in de huurboeken en de kloosterrekeningen van de Abdij van Leeuwenhorst, een klooster van de Cisterciënzerorde voor vrouwen / meisjes van adellijke afkomst, gelegen tussen Noordwijk en Noordwijkerhout aan de Leeweg. Het klooster verwierf in die tijd voor het overgrote deel haar inkomsten uit pachtgelden en uit verhuur van de daarbij behorende huizen. Verder waren er nog inkomsten uit erfpacht, erfrenten en losrenten. De kloosterrekeningen zijn over een lange periode (van 1410/1411 tot 1570/1571) vrijwel in zijn geheel bewaard gebleven. De geschiedenis van het klooster is in 1994 uitvoerig gepubliceerd door Geertruida de Moor, die in het kader van een promotieonderzoek hiervoor een uitgebreid onderzoek deed.[2]

De familienaam Warmenhoven bestond in deze vroegste tijd evenwel nog niet. Deze wordt pas ruim een eeuw later voor het eerst in de boeken gevonden. In tegenstelling tot wat velen denken is het niet Napoleon die omstreeks 1815 de familienamen in Nederland heeft geïntroduceerd. Een behoorlijk aantal familienamen bestond al veel eerder en om de familienaam Warmenhoven voor het eerst tegen te komen moeten we teruggaan naar het jaar 1652, waarin de naam voor komt in een namenlijst van Gewapende mannen. In het Notarieel Archief vinden we de naam voor het eerst in een officiële akte van 1654, het jaar waarin Jan Jeroensz Wiel verklaarde een perceel grond te hebben gekocht van Jan Jeroensz Warmenhooven.

[1] variant op Mattheus 19:30
[2] G. de Moor - Verborgen en geborgen. Het cisterciënzerinnenklooster Leeuwenhorst in de Noordwijkse regio (1261 - 1574) - Verloren, Hilversum, 1994